Latest update 26 Nisan 2024 - 11:12
03 Ağu 2017 admin Köşe Yazarları, Sürmanşet 0
Harflerin Sınıflandırılmaları
Ses telleri titreştirilerek (ses çıkarılarak) söylenen seslerdir. Ses tellerinin titreşebilmesi için nefes akışının devam ediyor olması gerekir. Nefes akışının sürekliliği, seslerin de sürekliliğini gerektirir. Bu yüzden de sesli seslerin tamamı süreklidirler. İstisnası â, î, ô, û sesleridir. İlk sesten sonra â, a’ya; î, ı’ya; ô, o’ya; û, u’ya dönüşür. a, â, e, ı, î, i, j, l, m, n, o, ô, ö, r, u, û, ü, v, y, z harfleri seslidirler.
Yalnızca nefes akımının ağız, dil, diş, dudaklar ve burun yoluyla yönlendirilmesi veya duraklatılmasıyla söylenen seslerdir. Bunların bir kısmı sürekli, bir kısmı süreksizdir. b, c, ç, d, f, g, h, k, p, s, ş, t harfleri sessizdirler.
B- Hece Durumuna Göre
Tek başına hece oluşturabilen seslere ünlü harfler denir.
Türkçe abecede ünlü harfler sekiz tanedir: a, e, ı, i, o, ö, u, ü.
Tek başlarına bir hece oluşturamayan seslere ünsüz sesler denir.
Abecemizde 21 ünsüz harf vardır: b c ç d f g ğ h j k l m n p r s ş t v y z
Tek başlarına söylenemeyen ama ünsüzlerle hece oluşturan seslere yarı ünlü sesler denir.
Türkçenin öz yapısında bulunmamakla birlikte Türkçeleşmiş kelimelerde olup dört adettirler: â, î, ô, û.
Süreksizdirler, hemen kalınlaşırlar. İlk sesten sonra â, a’ya; î, ı’ya; ô, o’ya; û, u’ya dönüşür. (Yazar bu seslerin ve uzun a’nın Türkçeden atılmaları gerektiğini savunmaktadır.)
Süreklilik: Seslerde sürekliliği hava (nefes) akımı sağlar. Konuşurken ağızdan dışarıya doğru bir hava (nefes) akımı olur. Bazen hava akımı duraksar. Sürekliliği sağlayan hava akımının sürekliliğidir. Nefes yolu kapanmaz. M ve N seslerindeki süreklilik, hava akımının burun yolunu kullanmasıyla sağlanır. Burun delikleri kapatılırsa bu seslerdeki süreklilik de yok olur. Hatta hiç çıkarılamazlar.
Süreksizlik: Nefes yolunun tümden kapanmasıyla çıkarlar. Bu sesleri duyulur yapan önündeki veya arkasındaki ünlü seslerdir.
Bir ünsüzün sürekli olup olmadığı şöyle anlaşılabilir: Ünsüz tek başına sesletilmeye çalışılır. Nefes akıp gidiyor ve ses uzayıp gidiyorsa sürekli, birden tıkanıyorsa süreksizdir. sss. s uzuyor; süreklidir. T t uzamıyor; nefes yolu tıkanıyor; süreksizdir.
Kalın Ünsüzler: Kalın sesli hecelerde çıkarılan ünsüz de kalın olur. Dil ünsüzlerinde dilin biraz daha geriye çekilmesiyle elde edilir. Dudak ünsüzlerinde dudak biraz daha dişlere yakın kapatılır. İnce Ünsüzler: İnce sesli ünlülerle eş çalışırlar. Dil ünsüzlerinde dil ağız dışına doğru biraz daha uzatılır. Dudak ünsüzlerinde ise dudak biraz daha dişlerden uzak kapatılır. İnce ve kalın ünsüzleri ayrı bir harf olarak göstermeye gerek yoktur. Birlikte kullanıldıkları ünlünün ince veya kalın oluşuna göre incelir veya kalınlaşırlar.
İkiz Ünsüzler (Ses Çiftleri): Çıkakları aynı, ses dalgasının üretilip üretilmemesi veya ağız içindeki nefes basıncının yüksek olup olmamasıyla farklılaşan seslerdir. Bunlar: b-p, c-ç, d-t, f-v, g-k, ş-j, h-ünlü sesleridir.
NOT: Harflerin Çıkakları kitabından alınmıştır.
21 Oca 2024 0
23 Eki 2023 0
29 Ağu 2023 0
13 Ağu 2023 0
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) 1001 – ‘Cumhuriyetimizin 100. Yılı Özel Çağrısı’na yapılan başvurular neticesinde destek almaya hak […]
Gergerlioğlu, Dilovası halkını tedirgin eden çevre olayını bakana sordu! DEM PARTİ Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu Dilovası’ndaki kaçak atık deposunu […]
“Emeklinin ve asgari ücretlinin maaşından çalan hükümet faiz lobisine, saraylara ve yandaşlara aktardığı paraların bedelini yine vatandaşa ödetmeye çalışıyor” diyen […]
DEM PARTİ Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, İzmit’teki 42 Evler Tren İstasyonu’na giderek açıklamalarda bulundu. 42 Evler istasyonun kaderine terk […]
DEM PARTİ Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, kötü kokusu ve kirliliğiyle sürekli gündeme gelen Kule Deresi’ni çevre sakinlerine sordu. Kule […]
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, memleketi Trabzon’da hemşehrileriyle buluştu. Ortahisar Belediye Başkanı Ahmet Kaya’yı makamında tebrik eden İmamoğlu, coşkulu kalabalığa yaptığı […]
Kocaeli Valiliği tarafından yapılan açıklamada; Kamyon, Çekici ve Tanker Cinsi Araçların 14 Nisan 2024 Pazar Saat 05.00’den 15 Nisan 2024 […]
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin deniz turizmini canlandırmak için İZDENİZ konforuyla sürdürdüğü İzmir-Midilli seferleri Ramazan Bayramı’na özel programla başladı. Kapı vizesinin de […]
Sarayköy Belediye Başkanı Mehmet Salih Konya, ” Tüm İslam âleminin Ramazan Bayramını en içten duygularımla kutluyor ve bu mübarek bayramın […]
İBB, Ramazan Bayramı için hazırlıklarını tamamladı. İstanbulluların 9 günlük bayram tatilini güvenli ve huzurlu bir şekilde geçirebilmesi için de çok […]