Bugün notalar hakkında kaydetmiş olduğum ilginç bir hikayeyi paylaşmak istedim…
Ruhumuzu sarıp sarmalayan, kendi içinde yakaladığı ahenk ile bizi kah neşelendiren kah hüzne boğan notalar nasıl ortaya çıkmış;
Hiç düşündünüz mü?
Notaların Hikayesine Milat İle Başlayalım…
Hz Zekeriyya ve Elisa(Elisabeth) çocuk hasretiyle yanıp tutuşmalarına rağmen çok uzun yıllar boyunca bir oğul sahibi olamamışlardı.
Bu esnada “oğul” ya da “oğlan” denildiğinde günümüzde akla “erkek evlat” geliyor;
Oysa Eski Türkçe’ de oğlan cinsiyet belirten bir tanımlama değildir!!!
Kelime köken olarak “doğurma, ortaya getirme” anlamları taşıyan “oğ” kökünden, “doğan yavru” anlamına gelen “oğul” sözü türemiş,
Daha sonra da bu kelimeye çokluk eki “-an” eklenerek “oğlan” sözcüğü ortaya çıkmıştır.
Yani eskiden “oğlan” ya da “oğul” denildiğinde önce erkek evlat değil, cinsiyet farketmeksizin “çocuk” anlaşılırdı.
Neyse konumuza dönelim…
Hz Zekeriyya ve Elisa neredeyse bir asırlık ömürlerini tamamlamak üzeredirler,
Ancak,
Henüz çocukları olmamıştır.
Bu esnada, Elisa Meryem Ana’ nın kız kardeşidir …
Meryem’ den gerçek bir ana-baba şevkatini esirgemezlermiş,
Ama yine de dertlendikleri her hallerinden belli olurmuş.
Bu durumu kendi derdi bilen Meryem de, hergün onlar için dua edermiş.
Hz Meryem’ in ettiği dua birgün kabul olur,
Ve,
Hz Zekeriyya ve Elisa minik Yahya ile müjdelenirler.
İşte bu doğum, içinde barındırdığı mucizelik nedeniyle “iki ölüden bir diri doğdu” şeklinde tanımlanır.
Yahya, Yahudi ailelerinde daha önce hiç kullanılan bir isim değildi,
Köken olarak Arapça’ da “diri olan” anlamına gelen “Ya Hayy” dan gelmektedir.
İşte bu minik Yahya, ileride Vaftizci Yahya (John the Baptist) olarak bilinecektir.
Yahya’nın doğumundan altı ay sonra da Meryem Ana, mucizevi bir şekilde Hz İsa’ yı dünyaya getirir.
Özetle,
Vaftizci Yahya ile Hz İsa teyze çocuklarıdır…
Hz İsa’nın yoldaşı Yahya, erken Hristiyanlığın kurulmasında çok önemli bir aziz olarak kabul edilir,
Ve,
Bu önemli şahsiyet adına bir çok ilahi yazılmıştır…
Vaftizci Yahya’ dan Notalara Giden Yol
Vaftizci Yahya için bestelenen ilahilerden bir tanesi Latince sözlerinin mealiyle:
Gevşek tellerde yankı bulsun o halde mucizelerin,
Hizmetkârlarının kirli dudaklarındaki lekeyi temizle,
Ey Aziz Yahya
şeklinde çevrilen aşağıdaki metindir:
Vaftizci Yahya’ ya Atfedilen İlk İlahi
Ut queant laxis
Resonâre fibris
Mira gestorum
Famuli tuorum,
Solve polluti
Labii reatum,
Sancte lohannes
Hz İsa’ nın Doğumundan Yaklaşık Bin Yıl Sonra
Guido D’arezzo isimli bir rahip, Vaftizci Yahya’ ya atfedilen bu ilahinin her mısrasındaki ilk hece ile hayatın ahenkini oluşturan notaları ortaya çıkartmıştır:
- Ut
- Re
- Mi
- Fa
- Sol
- La
- Si
Bu ilâhi alfabenin ilk notası olan ut, daha sonra ise do ile değiştirildi…
Ki,
Bu kısaltma,
Dominus yani “mutlak varlık” kelimesinden türemiştir.
İşte,
Notaların doğuşuna neden olan “Ut, re, mi, fa, sol, la, si” ‘nin ahenkle raksı…