KANSER
İstatistiklere göre her yıl yaklaşık 15 milyon yeni kanser vakası gelişiyor ve her yıl kansere bağlı 8 milyondan fazla yaşam kaybı oluyor.
Buna ilaveten, hastalık seyri benzer şekilde devam ettiği takdirde 2030 yılına gelindiğinde yıllık 22 milyon yeni vakanın ortaya çıkacağı tahmin ediliyor…
Yediden Yetmişe Herkesin Kabusu: KANSER
Kanser en genel anlamıyla, vücudumuzun çeşitli bölgelerindeki anormal hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıdır.
Diğer bir ifadeyle ise, bir organ veya dokudaki hücrelerin düzensiz olarak bölünüp kontrol dışı çoğalmasıyla beliren kötü huylu tümörlere verilen isimdir.
Hal böyleyken tıbbi terminolojide ana hatlarıyla hizalanmamızı istiyorum ki hiç bir mesaj açıkta kalmasın…
İlkin, “tümör” ya da eskiden daha yaygın kullanılan ifadesiyle “ur” ile başlayalım.
Dokularda gelişen herhangi bir şişliğe, daha sıklıkla kullanılan hali ile de iyi ya da kötü huylu olduğuna bakılmaksızın kitlesel hücre çoğalması için kullanılan genel bir ifadedir.
Görülebileceği gibi tümör iyi huylu da olabilir, kötü huylu da…
Buna mukabil tümör iyi huylu ise benign,
Yok eğer aksine kötü huylu ise malign tümör adını veriyoruz;
Bu esnada, malign tümörler ise aynı zamanda kanser olarak tanımlanıyor.
Tekrar etmek gerekirse,
Kanser = Malign (kötü huylu) tümör
Söz konusu kanser olduğunda sık kullanılan terimlerden bir tanesi de metastaz…
Hastalığın seyri açısından özellikle kötü bir belirteç olan metastaz,
Organizmanın herhangi bir yerinde oluşan bir malign tümörün başka bir bölgeye sıçraması, yani yayılmasıdır…
Kanser İstatistikleri
İstatistiklere göre her yıl yaklaşık 15 milyon yeni kanser vakası gelişiyor,
Ve,
Aynı sebeple her yıl 8 milyondan fazla yaşam kaybı oluyor.
Dünya verilerinin ardından ülkemize baktığımızda üzülerek tüm ölümlerin %20’ sinin kanser nedenli gerçekleştiğini görüyoruz…
- Ülkemizde her yıl 160 binden fazla yeni kanser tanısı konuyor
- Her yıl teşhis edilen vakaların yaklaşık 100 bini erkekler, 70 bini kadınlar …
- Kabaca orantılarsak her gün 500 yeni kişi tanı alıyor…
Türkiye’ de yeni kanser oranları erkeklerde dünya insidansının üzerinde, kadınlarda ise bir miktar daha altındadır.
Ülkemizde erkeklerde trakea (nefes borusu), bronş ve akciğer,
Kadınlarda ise meme kanseri en sık görülen kanser türleridir.
Türkiye’de Kadın Kanserleri
Türkiye’de her yıl 71 bine yakın kadın kanser tanısı alıyor.
- Meme birinci,
- Rahim beşinci,
- Yumurtalık yedinci,
- Rahim ağzı kanseri onuncu sırada yer alıyor.
Rakamlarla ifade edecek olursak her yıl:
- 20 bin kadına meme,
- 5 bine yakın kadına rahim,
- Yaklaşık 3 bin kadına yumurtalık,
- Bin 500 kadına da rahim ağzı kanseri tanısı konuyor.
Oysa İnsan Hayatı Rakamlarla İfade Edilmemeli
Genel olarak büyük tabloyu resmedebilmek için belli bir kesit içerisindeki toplam sayıyı verme eğiliminde oluyoruz.
Ben de, sen de, etrafımızdaki herkes de bu hataya düşüyoruz!!!
- Depremde 50 bin kişi öldü,
- Pençe-kilit Operasyonunda 5 şehit verdik,
- Grizu patlamasında 28 madenci göçük altında kaldı gibi insan hayatını farkında olmadan rakamlara indirgiyoruz.
Ancak söz konusu insan olduğunda mikro ölçekli davranmak gerektiğini düşünüyorum,
Çünkü,
Hiçbirimiz birer istatistiksel veri değiliz…
Bir kanser tipinin görülme sıklığını ifade ederken “yüz binde bilmem kaç” gibi bir değer veriyoruz,
Ancak,
O durumdan mustarip olan kişi için bu oranın %100 olduğunu unutmamak gerekiyor.
Konuk Yazar: Dr. Cüneyt Yardımcı